Pracownicy z umiarkowanym lub znacznym stopniem niepełnosprawności w Polsce mają specjalne przywileje urlopowe. Przysługuje im dodatkowe 10 dni roboczych urlopu w roku kalendarzowym. To oznacza, że mogą wykorzystać nawet 36 dni urlopu rocznie, jeśli mają co najmniej 10-letni staż pracy. Prawo to nabywają po roku od otrzymania orzeczenia o niepełnosprawności.
Najważniejsze informacje:- Dodatkowy urlop wynosi 10 dni roboczych rocznie
- Przysługuje tylko osobom ze znacznym lub umiarkowanym stopniem niepełnosprawności
- Łączny wymiar urlopu to 30 lub 36 dni (zależnie od stażu pracy)
- Prawo do dodatkowego urlopu nabywa się po roku od uzyskania orzeczenia
- Niewykorzystany urlop przechodzi na kolejny rok
- Urlop musi być wykorzystany do końca trzeciego kwartału następnego roku
- Do urlopu doliczane są także zwolnienia na rehabilitację (do 21 dni rocznie)
Wymiar urlopu dla pracownika z niepełnosprawością
Wymiar urlopu osoby niepełnosprawnej zależy od stopnia niepełnosprawności oraz stażu pracy. Pracownicy ze znacznym lub umiarkowanym stopniem niepełnosprawności otrzymują dodatkowe 10 dni urlopu wypoczynkowego w roku kalendarzowym.
Urlop niepełnosprawnego pracownika jest sumą podstawowego wymiaru urlopu wypoczynkowego oraz dodatkowych dni. Wymiar podstawowy wynosi 20 lub 26 dni - w zależności od stażu pracy.
Stopień niepełnosprawności | Staż pracy do 10 lat | Staż pracy powyżej 10 lat |
Znaczny lub umiarkowany | 30 dni (20+10) | 36 dni (26+10) |
Lekki | 20 dni | 26 dni |
Kiedy przysługuje dodatkowy urlop niepełnosprawnym?
Dodatkowy urlop dla niepełnosprawnych przysługuje po przepracowaniu jednego roku od dnia uzyskania znacznego lub umiarkowanego stopnia niepełnosprawności. Datę nabycia uprawnień ustala się na podstawie orzeczenia o niepełnosprawności. Pracownik musi dostarczyć pracodawcy aktualne orzeczenie.
- Posiadanie aktualnego orzeczenia o znacznym lub umiarkowanym stopniu niepełnosprawności
- Przepracowanie minimum 1 roku od daty wydania orzeczenia
- Zatrudnienie na umowę o pracę
- Złożenie wniosku o przyznanie dodatkowego urlopu
Dodatkowy urlop nie przysługuje osobom z lekkim stopniem niepełnosprawności. Również pracownicy, którzy mają prawo do urlopu wypoczynkowego w wymiarze przekraczającym 26 dni, nie otrzymają dodatkowych dni.
Czytaj więcej: Jak zostać opiekunem osoby niepełnosprawnej dorosłej: wymagania i formalności
Łączny wymiar urlopu wypoczynkowego
Urlop wypoczynkowy niepełnosprawnych to suma urlopu podstawowego i dodatkowego. Pracownik ze stażem do 10 lat otrzyma łącznie 30 dni (20+10), a ze stażem powyżej 10 lat - 36 dni (26+10).
Dni urlopowe naliczane są zgodnie z obowiązującym pracownika rozkładem czasu pracy. Wymiar godzinowy zależy od dobowej normy czasu pracy.
Przeliczanie urlopu na godziny
Obliczanie urlopu z niepełnosprawnością wymaga przeliczenia dni na godziny. Dla pracownika z 7-godzinnym dniem pracy, 1 dzień urlopu to 7 godzin. Przy 36 dniach urlopu rocznie daje to 252 godziny do wykorzystania.
Osoby ze znacznym i umiarkowanym stopniem niepełnosprawności pracują 7 godzin dziennie. Ich czas pracy nie może przekraczać 35 godzin tygodniowo.
Przykład obliczania urlopu dla osoby niepełnosprawnej
Zobaczmy, jak prawidłowo wykonać kalkulację urlopu niepełnosprawnego. Załóżmy, że pracownik otrzymał orzeczenie o umiarkowanym stopniu niepełnosprawności 1 marca 2024 roku.
- Sprawdzamy staż pracy (powyżej 10 lat)
- Ustalamy podstawowy wymiar urlopu (26 dni)
- Dodajemy urlop dodatkowy (10 dni)
- Określamy datę nabycia prawa do urlopu dodatkowego (1 marca 2025)
- Przeliczamy dni na godziny (36 dni x 7 godzin = 252 godziny)
W tym przypadku pracownik nabędzie prawo do pełnego wymiaru urlopu (36 dni) od 1 marca 2025 roku. Do tego czasu przysługuje mu standardowy wymiar 26 dni.
Co z niewykorzystanym urlopem dodatkowym?
Niewykorzystany urlop wypoczynkowy niepełnosprawnych przechodzi na kolejny rok kalendarzowy. Dotyczy to zarówno urlopu podstawowego, jak i dodatkowego.
Zaległy urlop należy wykorzystać najpóźniej do 30 września następnego roku kalendarzowego. Po tym terminie pracodawca może wyznaczyć termin wykorzystania urlopu.
Planowanie urlopu dodatkowego
Urlop dodatkowy planuje się razem z urlopem podstawowym. Termin wykorzystania urlopu ustala się w porozumieniu z pracodawcą.
Pracodawca nie może odmówić udzielenia urlopu, gdy pracownik nabył do niego prawo. Warto zaplanować urlop z wyprzedzeniem.
Można łączyć urlop dodatkowy z innymi rodzajami urlopów. Pracownik ma prawo wykorzystać go razem z urlopem wypoczynkowym lub rehabilitacyjnym. To pozwala na dłuższy odpoczynek i regenerację.
Najważniejsze zasady urlopu dla pracowników z niepełnosprawnością
Pracownik ze znacznym lub umiarkowanym stopniem niepełnosprawności otrzymuje łącznie od 30 do 36 dni urlopu rocznie. To aż o 10 dni więcej niż standardowy wymiar urlopu wypoczynkowego.
Prawo do dodatkowego urlopu nabywa się po roku od otrzymania orzeczenia. Wymiar godzinowy urlopu zależy od dobowej normy czasu pracy - dla niepełnosprawnych to zazwyczaj 7 godzin dziennie, co daje maksymalnie 252 godziny urlopu rocznie.
Niewykorzystany urlop można przenieść na kolejny rok, ale trzeba go wykorzystać do końca września. Planowanie urlopu warto uzgodnić wcześniej z pracodawcą, pamiętając o możliwości łączenia go z innymi rodzajami wolnego, jak urlop rehabilitacyjny.