Psy asystujące to specjalnie wyszkolone zwierzęta, które pomagają osobom z niepełnosprawnościami w codziennym życiu. Ich głównym zadaniem jest wsparcie właścicieli w wykonywaniu różnych czynności, zwiększanie ich samodzielności i bezpieczeństwa. Występują w kilku kategoriach, w tym jako przewodnicy dla osób niewidomych, asystenci osób z niepełnosprawnością ruchową, czy psy sygnalizujące dla osób niesłyszących.
Każdy pies asystujący musi przejść profesjonalne szkolenie i uzyskać certyfikat. To daje im specjalne uprawnienia, między innymi prawo wstępu do wszystkich miejsc publicznych wraz z właścicielem. Dzięki tym psom, osoby z niepełnosprawnościami mogą prowadzić bardziej aktywne i niezależne życie.
Najważniejsze informacje:- Psy asystujące przechodzą specjalistyczne szkolenie i certyfikację
- Wyróżniamy cztery główne typy psów asystujących: przewodniki, asystenty osób niepełnosprawnych ruchowo, psy sygnalizujące i psy wykrywające ataki chorób
- Mają prawo wstępu do wszystkich miejsc publicznych
- Właściciel nie musi używać smyczy ani kagańca
- Pies musi nosić specjalną uprząż z napisem "pies asystujący"
- Zwiększają niezależność i bezpieczeństwo osób z niepełnosprawnościami
Kto może otrzymać psa asystującego
O psa opiekuna osoby niepełnosprawnej mogą ubiegać się osoby z różnymi rodzajami niepełnosprawności, potwierdzonymi odpowiednim orzeczeniem. Pies asystujący osobie niepełnosprawnej może zostać przyznany zarówno osobom dorosłym, jak i dzieciom pod opieką rodziców lub opiekunów prawnych. Kluczowym czynnikiem jest stopień samodzielności oraz zdolność do opieki nad psem.
Kandydat musi wykazać się odpowiednimi warunkami mieszkaniowymi oraz stabilną sytuacją finansową. Ważna jest też motywacja do współpracy z psem i gotowość do przejścia intensywnego szkolenia. Organizacje szkolące zwracają szczególną uwagę na wsparcie rodziny lub opiekunów.
- Aktualne orzeczenie o niepełnosprawności
- Ukończone 18 lat lub zgoda opiekunów prawnych
- Stabilna sytuacja mieszkaniowa i finansowa
- Brak przeciwwskazań zdrowotnych do posiadania psa
- Gotowość do uczestnictwa w szkoleniu
Przeciwwskazaniami do otrzymania psa pomocnika niepełnosprawnych są: silna alergia na sierść, poważne zaburzenia psychiczne uniemożliwiające opiekę nad zwierzęciem oraz brak możliwości zapewnienia psu odpowiednich warunków. Istotne są również ograniczenia związane z miejscem zamieszkania.
Wymagana dokumentacja
Proces ubiegania się o psa asystenta na wózku inwalidzkim wymaga skompletowania szeregu dokumentów potwierdzających spełnienie kryteriów. Dokumentacja ta jest weryfikowana przez organizację szkolącą.
Każdy dokument musi być aktualny i poświadczony przez odpowiednie instytucje. Wszelkie kopie wymagają notarialnego poświadczenia.
| Orzeczenie o niepełnosprawności | Aktualny dokument potwierdzający stopień i rodzaj niepełnosprawności |
| Zaświadczenie lekarskie | Potwierdzenie braku przeciwwskazań do posiadania psa asystującego |
| Dokumenty finansowe | Zaświadczenie o dochodach lub przyznanych świadczeniach |
| Zgoda na przetwarzanie danych | Formularz RODO udostępniony przez organizację szkolącą |
Dokumenty należy składać bezpośrednio w siedzibie wybranej organizacji szkolącej lub wysłać pocztą na wskazany adres. Niektóre organizacje umożliwiają również złożenie wniosku online.
Czytaj więcej: Zasiłek dla opiekuna osoby niepełnosprawnej: najważniejsze warunki i zasady
Organizacje szkolące psy asystujące
Organizacje szkolące psy dla osób z niepełnosprawnością muszą posiadać specjalną akredytację Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej. Proces certyfikacji obejmuje weryfikację kwalifikacji trenerów, warunków szkolenia oraz programu szkoleniowego. Organizacje są regularnie kontrolowane pod kątem standardów szkolenia.
Każda organizacja musi wykazać się minimum 3-letnim doświadczeniem w szkoleniu psów. Trenerzy zatrudnieni w ośrodku powinni posiadać odpowiednie certyfikaty i uprawnienia. Organizacje są zobowiązane do prowadzenia szczegółowej dokumentacji procesu szkolenia.
- Fundacja Dogiq - specjalizuje się w szkoleniu psów przewodników niewidomych
- Fundacja Pies Przewodnik - szkoli psy dla osób niewidomych i niedowidzących
- CZE-NE-KA - kompleksowe szkolenia psów asystentów dla różnych rodzajów niepełnosprawności
- Fundacja Labrador - fokus na szkolenie psów dla osób poruszających się na wózkach
Proces ubiegania się o psa krok po kroku
Pierwsza wizyta kwalifikacyjna
Podczas pierwszej wizyty kandydat spotyka się z komisją kwalifikacyjną składającą się z trenera psów, psychologa i przedstawiciela organizacji. Oceniane są potrzeby osoby niepełnosprawnej oraz jej predyspozycje do opieki nad psem asystentem. Przeprowadzany jest szczegółowy wywiad dotyczący stylu życia i oczekiwań.
Komisja sprawdza również warunki mieszkaniowe kandydata i jego możliwości finansowe. Oceniane jest także wsparcie ze strony rodziny i najbliższego otoczenia. Na tej podstawie podejmowana jest wstępna decyzja o kwalifikacji.
Na pierwszą wizytę należy przynieść komplet dokumentów medycznych oraz orzeczenie o niepełnosprawności. Wymagane jest również zaświadczenie o dochodach.
Dobór odpowiedniego psa
Wybór odpowiedniego psa opiera się na szczegółowej analizie potrzeb osoby niepełnosprawnej. Brane są pod uwagę takie czynniki jak rodzaj niepełnosprawności, warunki mieszkaniowe oraz styl życia przyszłego właściciela.
Organizacja dobiera psa pod względem temperamentu, wielkości i predyspozycji do wykonywania określonych zadań. Certyfikowany pies asystent musi przejść testy behawioralne i zdrowotne.
Czas oczekiwania na odpowiedniego psa wynosi od 6 do 12 miesięcy. Okres ten może się wydłużyć w zależności od specyficznych wymagań i dostępności przeszkolonych psów.
Szkolenie z psem
Szkolenie z psem opiekunem osoby niepełnosprawnej rozpoczyna się od intensywnych zajęć indywidualnych. Przyszły właściciel uczy się podstawowych komend i zasad pracy z psem. Trener pokazuje, jak prawidłowo wydawać polecenia i nagradzać psa za wykonane zadania.
Kolejnym etapem są ćwiczenia w różnych lokalizacjach i sytuacjach życiowych. Pies asystujący osobie niepełnosprawnej uczy się wspierać właściciela w codziennych czynnościach. Para trenuje zarówno w pomieszczeniach, jak i w przestrzeni publicznej.
Ostatnia faza szkolenia odbywa się w miejscu zamieszkania przyszłego właściciela. Trener pomaga w dostosowaniu przestrzeni i wprowadzeniu stałych nawyków. Szczególny nacisk kładziony jest na bezpieczeństwo i komfort obu stron.
Całkowity czas szkolenia z psem pomocnikiem niepełnosprawnych trwa od 3 do 6 miesięcy. Intensywność zajęć jest dostosowywana do możliwości i potrzeb osoby niepełnosprawnej.
| Etap szkolenia | Czas trwania |
| Zajęcia indywidualne | 4-6 tygodni |
| Trening w terenie | 6-8 tygodni |
| Adaptacja w domu | 2-4 tygodnie |
Koszty i dofinansowanie
Całkowity koszt wyszkolenia psa asystenta na wózku inwalidzkim wynosi od 25 000 do 35 000 złotych. Kwota ta obejmuje szkolenie psa, proces doboru oraz szkolenie z przyszłym właścicielem. Dodatkowe koszty mogą wynikać z potrzeby zakupu specjalistycznego sprzętu.
Istnieje możliwość uzyskania dofinansowania z PFRON w ramach programu "Aktywny Samorząd". Wysokość wsparcia może pokryć nawet 95% kosztów. Niektóre organizacje oferują również własne programy pomocowe.
Fundacje szkolące często pomagają w pozyskaniu środków z różnych źródeł. Można ubiegać się też o wsparcie od sponsorów prywatnych.
Miesięczne koszty utrzymania psa dla osoby z niepełnosprawnością wynoszą około 400-600 złotych. Obejmują one karmę, opiekę weterynaryjną oraz niezbędne akcesoria. Należy również uwzględnić coroczne badania kontrolne i okresowe szkolenia przypominające.
Prawa i obowiązki właściciela
Certyfikowany pies asystent ma prawo wstępu do wszystkich miejsc użyteczności publicznej. Dotyczy to sklepów, restauracji, urzędów i środków transportu publicznego. Właściciel nie może spotkać się z odmową wstępu ze względu na obecność psa.
Pies może przebywać z właścicielem w placówkach służby zdrowia. Jest to szczególnie ważne podczas wizyt lekarskich i pobytów w szpitalu. Warunkiem jest zachowanie zasad higieny i bezpieczeństwa.
W miejscach pracy właściciela pies również ma prawo przebywać. Pracodawca jest zobowiązany do zapewnienia odpowiednich warunków dla psa asystującego.
Właściciel ponosi pełną odpowiedzialność za zachowanie psa. Musi dbać o jego higienę i bezpieczeństwo innych osób.
Konieczne jest przestrzeganie terminów badań i szczepień. Właściciel jest zobowiązany do odbycia corocznych szkoleń przypominających.
Pies musi być oznaczony specjalną uprzężą z napisem "pies asystujący". Właściciel powinien zawsze mieć przy sobie certyfikat potwierdzający status psa. Jest to wymagane podczas kontroli i wejścia do obiektów użyteczności publicznej.
Jak uzyskać i korzystać z pomocy psa asystującego
Otrzymanie psa opiekuna osoby niepełnosprawnej to proces wymagający spełnienia konkretnych kryteriów i przejścia przez kilka etapów. Najważniejsze to posiadanie odpowiedniego orzeczenia o niepełnosprawności, stabilnej sytuacji życiowej oraz gotowości do intensywnego szkolenia.
Cały proces, od złożenia dokumentów do zakończenia szkolenia, trwa zwykle od 9 do 18 miesięcy. Koszt wyszkolenia psa asystującego wynosi od 25 000 do 35 000 złotych, jednak istnieje możliwość uzyskania znaczącego dofinansowania z PFRON i innych źródeł.
Posiadanie certyfikowanego psa asystenta wiąże się z konkretnymi prawami, jak swobodny dostęp do miejsc publicznych, ale też z obowiązkami - regularnymi badaniami, szkoleniami przypominającymi i właściwym oznakowaniem psa. Warto pamiętać, że pies nie tylko wspiera w codziennych czynnościach, ale też znacząco wpływa na zwiększenie samodzielności i jakości życia osoby z niepełnosprawnością.
Tagi
Udostępnij artykuł
